Kazi za tume ya taifa ya Uchaguzi, Tume ya Taifa ya Uchaguzi ni taasisi huru ya serikali inayohusika moja kwa moja na kupanga, kusimamia, na kuratibu mchakato mzima wa uchaguzi wa Rais, Wabunge, na Madiwani nchini Tanzania Bara.
Kazi zake ni muhimu sana katika kuhakikisha uchaguzi unafanyika kwa njia ya huru, haki, na kwa uwazi, na hivyo kulinda demokrasia nchini.
Kazi Kuu za Tume ya Taifa ya Uchaguzi
Kusimamia na Kurekebisha Uandikishaji Wapiga Kura
Tume ina jukumu la kusimamia na kuratibu usajili wa wapiga kura wote kwa ajili ya uchaguzi wa Rais na Wabunge. Hii ni kazi muhimu ili kuhakikisha kila mtanzania aliye na sifa anapewa fursa ya kupiga kura na kupiga kura kwa haki. Uandikishaji huu ni wa kudumu na unahakikisha idadi halisi ya wapiga kura inapatikana kwa usahihi.
Kusimamia na Kuratibu Uendeshaji wa Uchaguzi
Tume hufanya mipango, kusimamia utekelezaji na kusimamia uendeshaji mzima wa uchaguzi wa Rais, Wabunge, na Madiwani. Hii ni kuanzia kufanikisha usambazaji wa nyaraka, vifaa vya uchaguzi, mafunzo kwa wasimamizi, na usalama katika vituo vya kupigia kura.
Kuchunguza na Kugawanya Mipaka ya Uchaguzi
Tume ina jukumu la kuchunguza mipaka ya maeneo ya uchaguzi na kugawa Jamhuri ya Muungano katika maeneo mbalimbali ili kuhakikisha upigaji kura unaendeshwa kwa uwiano na usawa wa idadi ya wapiga kura katika kila eneo.
Kuteua Wabunge na Madiwani Wanawake wa Viti Maalumu
Tume ina jukumu la kuteua na kutangaza majina ya wabunge na madiwani wanawake wanaopata viti maalumu kama ilivyoainishwa na sheria ili kuimarisha uwakilishi wa kijinsia katika Bunge na Halmashauri za Wilaya na Mitaa.
Kutoa Elimu ya Mpiga Kura
Tume hutoa na kuratibu utoaji wa elimu ya mpiga kura kote nchini kwa lengo la kuongeza ufahamu wa haki, wajibu na michakato ya uchaguzi kwa wananchi. Pia huwaunganisha taasisi za kiraia na wadau mbalimbali katika utoaji wa elimu hii.
Kusajili na Kualika Waangalizi wa Uchaguzi
Tume huajiri, kusajili na kualika waangalizi wa uchaguzi kutoka ndani na nje ya nchi kuhakikisha mchakato wa uchaguzi unafuatiliwa kwa karibu kwa ajili ya ushawishi wa haki na uwazi.
Kusimamia Maadili ya Uchaguzi
Tume huandaa, kusimamia, na kuhakikisha ufuatiliaji wa kanuni na maadili ya uchaguzi ili kuondoa vitendo vya rushwa, wizi, na udanganyifu wowote katika uchaguzi.
Kukusanya na Kutangaza Matokeo ya Uchaguzi
Tume hushughulikia ukusanyaji wa matokeo rasmi ya uchaguzi na kuwataarifu wananchi na vyama vya siasa kuhusu matokeo hayo kwa njia ya uwazi na haraka.
Kutoa Ripoti za Uchaguzi
Baada ya uchaguzi, tume huandaa na kutoa ripoti ya kina kuhusu jinsi uchaguzi ulivyofanyika, changamoto zilizojitokeza, mafanikio, na mapendekezo ya kuboresha uchaguzi wa siku zijazo.
Majukumu Mengine ya Tume
- Kuajiri au kuteua watendaji wa Tume kusaidia shughuli za uchaguzi.
- Kuratibu na kusimamia taasisi na asasi za kiraia zinazotoa elimu ya mpiga kura.
- Kutekeleza majukumu mengine yoyote yanayotolewa na Katiba, Sheria ya Uchaguzi, na sheria nyinginezo zinazohusiana.
Tume ya Taifa ya Uchaguzi ni kiungo muhimu katika mfumo wa demokrasia nchini Tanzania kwani kazi zake husaidia kuhakikisha wananchi wanapata haki ya kusimamia mchakato wa kuteuliwa kwa viongozi kwa ustawi wa taifa na jamii kwa ujumla.