Jinsi ya kulipia leseni ya Biashara, Kupata leseni ya biashara ni hatua muhimu kwa kufanya biashara kisheria nchini Tanzania. Mchakato huu unahusisha hatua kadhaa na vigezo maalum kulingana na aina ya biashara. Kwa kuzingatia maelezo kutoka kwa vyanzo rasmi, hapa kuna maelezo ya kina kuhusu mchakato huo.
Hatua za Kulipia Leseni ya Biashara
1. Chagua Aina ya Leseni
Leseni za biashara zimegawanywa katika makundi mawili:
| Kundi A | Kundi B |
|---|---|
| Hutolewa na Wizara ya Viwanda, Biashara na Uwekezaji (BRELA) | Hutolewa na Halmashauri za Wilaya/Manispaa |
| Kwa biashara za kitaifa au kimataifa | Kwa biashara ndogo na za ndani |
| Mfano: Biashara za viwanda, maduka makubwa | Mfano: Duka la kijiji, mgahawa mdogo |
Chaguo la kundi linategemea ukubwa na aina ya biashara yako.
2. Jumlisha Nyaraka Zinazohitajika
Nyaraka zifuatazo zinahitajika kwa kila aina ya leseni:
Kwa Mtu Binafsi:
- Namba ya Kitambulisho cha Taifa (NIDA) au pasi.
- TIN (Namba ya Mlipakodi) kutoka TRA.
- Uthibitisho wa eneo la biashara (mkataba wa pango au hati ya kumiliki).
- Tax Clearance Certificate kutoka TRA.
Kwa Kampuni:
- Hati ya usajili wa kampuni (Certificate of Incorporation).
- TIN ya kampuni.
- Uthibitisho wa uraia wa wanahisa na wakurugenzi.
3. Jaza Fomu ya Maombi
- Kwa Kundi A: Tembelea tovuti ya BRELA (www.brela.go.tz) na jaza fomu ya maombi kwa mtandaoni.
- Kwa Kundi B: Chukua fomu TFN211 kutoka ofisi ya Biashara ya Halmashauri yako.
4. Lipa Ada
Ada zinategemea aina ya biashara na eneo. Kwa mfano:
| Aina ya Biashara | Ada (TZS) |
|---|---|
| Duka la kijiji | 50,000 – 100,000 |
| Mgahawa mdogo | 100,000 – 200,000 |
| Biashara za viwanda | 500,000+ |
Malipo yanaweza kufanywa kwa njia ya mtandao (kwa Kundi A) au kwa fedha taslimu kwa ofisi za Halmashauri.
5. Wasilisha Maombi
- Kwa Kundi A: Tuma maombi kwa mtandao baada ya kuthibitisha malipo.
- Kwa Kundi B: Wasilisha fomu iliyojazwa na nyaraka kwenye ofisi ya Biashara ya Halmashauri yako.
6. Tumia Leseni
Leseni inatolewa baada ya siku 7–14. Muda wa leseni ni miezi 12, na inahitaji kuhuishwa kila mwaka.
Maelezo ya Kuzingatia
- Kwa Wageni: Hitaji kibali cha uhamiaji (Residence Permit Class A).
- Mchakato wa Kielektroniki: Unaweza kutumia portal ya Tausi (tausi.tamisemi.go.tz) kwa maombi ya mtandaoni9.
- Kufuata Sheria: Kufanya biashara bila leseni ni kosa la jinai.
Mfano wa Jedwali la Ada za Leseni
| Aina ya Biashara | Ada (TZS) | Mamlaka |
|---|---|---|
| Duka la kijiji | 50,000 | Halmashauri |
| Mgahawa mdogo | 100,000 | Halmashauri |
| Biashara za viwanda | 500,000+ | BRELA |
Kwa kufuata hatua hizi na kuzingatia vigezo, utapata leseni ya biashara kwa urahisi na kisheria. Kumbuka kuhuisha leseni kabla ya kufungwa ili kuepuka adhabu!
Makala Nyingine:
(TAUSI PORTAL) Jinsi ya kupata leseni ya Biashara online
Bei za leseni za biashara (Ada za leseni za biashara Tanzania)